Quy ho???ch chồng chéo, lạc hậu

Huyện Bình Chánh rộng 25.255ha, bằng 12% diện tích tự nhiên của TPHCM. Huyện có 15 xã và 1 thị trấn, dân số hơn 846.000 người. Theo Bí thư Huyện ủy huyện Bình Chánh Trần Văn Nam, bên cạnh những lợi thế, tiềm năng về vị trí địa lý, đất đai, giao thông và sông rạch, huy??n đang phải đối mặt với tốc độ đô thị hóa nhanh, dân số tăng cơ học hàng năm trên 30.000 người, trên 150.000 công nhân sinh sống trên địa bàn. Điều này khiến hạ tầng, nhà ở, khu lưu trú chưa đáp ứng kịp thời, dẫn đến nhiều sai phạm trong quản lý nhà, đất. Trong khi đó, đồ án quy ho???ch chung của huyện từ năm 2012 đến nay không còn phù hợp, quy ho???ch sử dụng đất, quy ho???ch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 và quy ho???ch xây dựng nông thôn mới chồng chéo nhau. Tỷ lệ sử dụng đất chưa hợp lý, đất nông nghiệp chiếm hơn 58% đất tự nhiên đã ảnh hưởng đến đời sống người dân và phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

Ông Trần Văn Nam cho biết, TPHCM đang thực hiện điều chỉnh quy ho???ch chung xây dựng từ nay đến năm 2030, định hướng đến năm 2045. Kỳ vọng việc lập đồ án quy ho???ch xây dựng huyện Bình Chánh sẽ khắc phục sự chồng chéo, bất cập trong các đồ án quy ho???ch hiện nay, hạn chế những sai phạm về nhà đất và đáp ứng phát triển giai đoạn tới.

Tương tự, quận Bình Tân được thành lập hơn 20 năm, trên cơ sở tách ra từ một phần của huyện Bình Chánh (cũ). Theo quy định, kỳ rà soát điều chỉnh đối với quy ho???ch chi tiết tỷ lệ 1/2000 là 5 năm/lần. Giai đoạn 2015-2022, quận lập, thẩm định và trình duyệt điều chỉnh đối với 8 đồ án quy ho???ch tỷ lệ 1/2000. Tuy nhiên, có 2 đồ án (Tây Bình Trị Đông và ngã ba An Lạc) đã kéo dài thời gian l???p nhiệm vụ; 1 đồ án chưa được phê duyệt nhiệm vụ quy ho???ch. Có đồ án bị công ty tư vấn kéo dài thời gian lập, không đảm bảo tiến độ theo quy định. Ngay cả đối với các dự án đã được UBND quận Bình Tân quy ho???ch chi tiết 1/2000 trong giai đoạn 2015-2022 thì đến nay vẫn còn 4/8 dự án chưa triển khai thực hiện, (gồm dự án Thịnh Phát, dự án 561 An Dương Vương, dự án Phú Tân, dự án 17,7ha). Theo lãnh đạo quận Bình Tân, việc chậm trễ lập và triển khai quy ho???ch là nguyên nhân dẫn đến quận chậm phát triển.

Nguyên Viện trưởng Viện Quy ho???ch TPHCM Hoàng Minh Trí cho rằng, hiện TPHCM có 3 quy ho???ch không giống nhau, không phục vụ cho nhau, thực tế đang “chỏi” nhau. Đó là quy ho???ch sử dụng đất, quy ho???ch chung và quy ho???ch kinh tế - xã hội. Đơn cử, đối với khu dân cư, quy ho???ch sử dụng đất chỉ cho biết diện tích, chi tiết cũng chỉ đến mét vuông sàn chứ không thể xác định trong một khu dân cư có bao nhiêu khu vực phục vụ công cộng, từ đó không thể dự toán được.

Tăng cường giám sát

TPHCM đang ráo riết thực hiện 2 quy ho???ch là quy ho???ch kinh tế - xã hội và quy ho???ch chung. Theo TS Võ Kim Cương, Phó Chủ tịch Hội Quy ho???ch phát triển đô thị TPHCM, nếu muốn làm quy ho???ch chung thì phải làm nghiên cứu kinh tế - xã hội trước, còn trong quy ho???ch kinh tế - xã hội lại phải có định hướng không gian. Vì vậy, 2 quy ho???ch này trùng nhau. TS Võ Kim Cương nêu ý kiến, thành phố trực thuộc trung ương thì chỉ cần một quy ho???ch chung là đủ. Giảm bớt một quy ho???ch, tức giảm kinh phí cho nhà nước cũng như giảm thời gian triển khai.

Để khắc phục những bất cập về quy ho???ch, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường cho rằng, TPHCM đang có nguồn thông tin lớn nhưng không đồng bộ, quản lý nhiều cấp và sử dụng chưa hiệu quả, ảnh hưởng trực tiếp đến rà soát, đánh giá việc thực hiện quy ho???ch chung, quản lý và định hướng quy ho???ch. TPHCM sẽ kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư có hướng dẫn cấu trúc dữ liệu chuẩn cần tích hợp trong hệ thống thông tin địa lý (GIS) ở các cấp độ quy ho???ch, nhất là quy ho???ch cấp tỉnh, để sau khi các loại quy ho???ch được lập và phê duyệt thì có thể tích hợp thành dữ liệu chung (big data) ở cấp độ quốc gia, cấp vùng, nhằm cung cấp thông tin đồng bộ, thống nhất, đầy đủ, chính xác, kịp thời phục vụ công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh và thực hiện quy ho???ch. Cùng với đó, kiến nghị các cơ quan Trung ương rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật về quy ho???ch đô thị, các quy chuẩn quy ho???ch mới, có quy định đặc thù cho TPHCM.

“Để thực hiện hiệu quả công tác quy ho???ch, đáp ứng yêu cầu phát triển xã hội, TPHCM sẽ tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật về quy ho???ch đô thị để kịp thời đề xuất xử lý những nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập hoặc không phù hợp thực tiễn. Song song đó, tăng cường tiếp nhận, xử lý phản ảnh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp đối với việc triển khai các chính sách của quy ho???ch đô thị; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý quy ho???ch đô thị…”, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường thông tin.